علت عدم موفقیت تحصیلی کودک


بعضی والدین می‌پرسند که چرا با اینکه فرزندم از صبح تا شب وقتش را صرف درس و مشق می‌کند، باز هم زیاد موفق نیست و بعضی دوستانش که کمتر وقت می‌گذارند نتیجه بهتری می‌گیرند؟

در پاسخ به این سؤال باید چند نکته را مدنظر قرار دهیم:

1- «خاص» در برابر «کلی»: مورد اول این است که باید به جای استفاده از عبارت «زیاد هم موفق نیست» منظورتان را دقیق‌تر بگویید. مثلاً بگویید «به جای آنکه میانگین نمراتش حدود 19 باشد، حدود 16 است». زیرا با کلی‌گویی به فرزندتان هم این پیام را منتقل می‌کنید که کلاً موفق نیست، درحالی‌که موفقیت یک طیف است و همچنین ابعاد مختلفی دارد. با این نحوه انتقال پیام، اعتماد به نفس فرزند شما آسیب می‌بیند. باید به او کمک کنید که یاد بگیرد در موارد منفی به جای استفاده از عبارات کلی، پیامش را دقیق بگوید. مثلاً به جای اینکه بگوید «من در درس‌هایم ضعیف هستم» بگوید «نمرات من در درس ریاضی و فارسی کمتر از چیزی است که انتظار دارم» یا…

2- مقایسه و توبیخ ممنوع! هیچ وقت از فرزندتان نپرسید که «چرا بقیه دوستانت از تو کمتر درس می‌خوانند اما نمره بهتری می‌گیرند؟». پیامی که معمولاً بچه‌ها از این سؤال دریافت می‌کنند این است که «من هوشم کم است» و این بسیار نقش مخربی در اعتماد به نفس و انگیزه فرزند شما دارد. عمدتاً علت چنین تفاوت‌هایی IQ نیست بلکه توجه و تمرکز بچه‌هاست که با تمرین ارتقا پیدا می‌کند نه با مقایسه و توبیخ! البته اینکه خودتان میانگین سطح کلاس را بدانید و در نتیجه انتظار منطقی از فرزندتان داشته باشید درست است.

نکته: اگر نشانه‌های خاصی در فرزندتان مشاهده می‌کنید یا از معلمان او گزارش‌هایی دریافت کرده‌اید که نشان می‌دهد موضوعی به جز توجه و تمرکز در میان است، شاید لازم باشد وضعیت فرزند شما توسط یک روانشناس بررسی شود و مداخله‌های جدی‌تری برایش صورت بگیرد.

3- توجه، تمرکز و انگیزه: وقتی فرزند شما از صبح تا شب وقتش را صرف درس می‌کند مشخص است که بازدهی پایین‌تری نسبت به کسی دارد که در کنار درس فعالیت‌های دیگری هم انجام می‌دهد. زیرا:

الف) مغز توان محدودی برای پردازش اطلاعات دارد.

ب) وقتی از صبح تا شب به اصطلاح بساط درس و مشق پهن است مفهومش این است که نیازی هم به تمرکز وجود ندارد؛ یعنی فرزند شما درس را در زندگی‌اش یک مسئله دائمی و مستمر می‌داند.

ج) وقتی تقریباً همه اوقات فرزند شما صرف درس و مشق شود مشخص است که علاقه و انگیزه‌اش را نسبت به آن از دست می‌دهد. یکی از عوامل کاهش تمرکز، بی‌انگیزگی نسبت به آن محرک است.

با توجه به این دلایل ذکر شده، دو راهکار پیشنهاد می‌شود:

الف) فعالیت جسمی و تحرک منظم: رابطه مستقیمی بین تحرک و تمرکز وجود دارد. فرزند شما نیاز به فعالیت بدنی و تحرک دارد. باید زمانی را ایجاد کنید که فرزندتان فعالیت بدنی داشته باشد، حتی این فعالیت می‌تواند فقط در همین حد باشد که در زمان محدودی به اتفاق پدر یا مادر به پیاده‌روی برود. البته اگر امکان فعالیت ورزشی بیشتری باشد بهتر است.

ب) محدود کردن زمان درس: برای اینکه ما تمرکز پیدا کنیم باید فعالیت‌های متنوعی انجام دهیم. برای درس فرزندتان ساعت بگذارید و با توجه به میزان کاری که باید انجام دهد با توافق هم زمان محدودی را مشخص کنید، مثلاً دو ساعت یا چهار ساعت یا… و بگویید که فقط در این زمان می‌توانی به درست بپردازی و بعد از آن کارهای دیگری داریم. بعد از اتمام ساعت درسش باید فعالیت‌های دیگری مثل بازی کردن، نقاشی کشیدن یا حتی تلویزیون دیدن به میزان محدودی انجام دهد.

ج) تمرینات افزایش توجه و تمرکز: در کنار انجام راهکارهای گفته شده، می‌توانید تمرینات افزایش توجه و تمرکز که مخصوص کودکان است را با فرزندتان انجام دهید.

چند نکته:

1- فرزند شما باید به زمانی که باهم برای درس مشخص می‌کنید پایبند باشد و حتی اگر درسش تمام نشده بود در خارج از آن زمان نمی‌تواند به آن بپردازد. این را برای او تصریح کنید و بخواهید به عنوان یک قانون به آن پایبند باشد.

2- اینکه چند بار با تکالیف ناقص به مدرسه برود نباید شما را نگران کند. به مرور تمرکز فرزندتان افزایش پیدا کرده و در برنامه‌ریزی مهارت پیدا می‌کند.

3- حتماً برای تخمین زمان لازم برای درس، به فرزندتان کمک کنید و به مرور کمک‌تان را کاهش دهید، اما توجه داشته باشید که اگر او قبلاً این کار را تمرین نکرده باشد، نمی‌تواند تخمین درستی بزند و به کمک شما نیاز دارد ضمناً این مهارت به سن او نیز بستگی دارد.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *